Contactor là gì? Được nhiều người quan tâm đến, thiết bị này có cấu trúc và hoạt động như thế nào? Nó thường xuất hiện trong các hệ thống mạng lưới điện, nhưng không nhiều người hiểu rõ về cơ chế hoạt động và các yếu tố cần lưu ý khi lựa chọn thiết bị này. Hãy cùng HG Automation tìm hiểu chi tiết thông tin chi tiết trong bài viết dưới đây.

Contactor là gì?

Contactor hay còn được gọi là công tắc tơ, là một loại thiết bị điện dùng để khởi động các mạch điện động lực trong hệ thống điện hạ áp. Với vai trò quan trọng, công tắc điện từ giúp điều khiển các thiết bị thông qua việc nhấn nút, chế độ tự động hoặc điều khiển từ xa.

Khái niệm Contactor là gì

Cơ chế mở và đóng của Contactor có thể dựa vào cơ cấu điện từ, cơ cấu khí động hay cơ cấu thủy lực. Trong số đó, công tắc điện từ là loại phổ biến nhất. Ngoài ra, còn có các loại Contactor 1 pha và Contactor 3 pha, tùy thuộc vào tình huống và cấu trúc lắp đặt của mạng lưới điện để lựa chọn công tắc phù hợp.

>>> Tham khảo ngay: Nguyên tắc hoạt động và ứng dụng của bộ điều khiển PID

Cấu tạo của Contactor

Cấu tạo chung bao gồm:

• Nam châm điện: Bao gồm một cuộn dây tạo ra lực hút từ nam châm, một lõi sắt và một lò xo để đẩy nắp trở về vị trí ban đầu.
• Hệ thống dập hồ quang: Khi chuyển đổi, hồ quang điện xuất hiện và gây cháy mòn tiếp điểm theo thời gian, do đó cần có một hệ thống dập hồ quang.

Hệ thống tiếp điểm:

• Tiếp điểm chính: Cho phép dòng điện lớn đi qua. Khi cấp nguồn vào mạch từ của Contactor trong tủ điện, tiếp điểm chính thường sẽ đóng lại do lực hút từ mạch từ.
• Tiếp điểm phụ: Cho phép dòng điện nhỏ hơn 5A đi qua và có hai trạng thái: thường đóng và thường mở.
• Tiếp điểm đóng: Đây tiếp điểm ở trạng thái đóng (hai tiếp điểm tiếp xúc với nhau) khi cuộn dây nam châm trong Contactor không được cấp điện. Và ngược lại, tiếp điểm này sẽ mở ra khi công tắc điện từ hoạt động trở lại. Khi đó, nó được gọi là tiếp điểm mở. Hệ thống tiếp điểm chính của thiết bị thường được lắp đặt trong mạch điện động lực, trong khi tiếp điểm phụ được lắp đặt trong hệ thống mạch điều khiển của contactor.

Cấu tạo của Contactor bao gồm những gì?

>>> Xem thêm: Cách thức hoạt động của Encoder là gì? Một số ứng dụng của Encoder

Nguyên lý hoạt động của Contactor

Nguyên tắc hoạt động của Contactor là như sau: Khi áp dụng nguồn điện với giá trị điện áp định mức của Contactor vào hai đầu cuộn dây quấn trên lõi từ đã được cố định trước đó, lực từ được tạo ra sẽ hút phần lõi từ di động và tạo thành một mạch từ kín (lúc này, lực từ vượt trội so với lực đẩy từ lò xo). Contacter bắt đầu ở trạng thái hoạt động.

Nguyên lý hoạt động của Contactor diễn ra như thế nào?

Qua bộ phận liên động cơ giữa lõi từ di động và hệ thống tiếp điểm, tiếp điểm chính sẽ đóng lại và tiếp điểm phụ sẽ chuyển đổi trạng thái (thường đóng sẽ mở ra và thường mở sẽ đóng lại), và trạng thái này sẽ được duy trì. Khi nguồn điện không còn được cấp cho cuộn dây, Contactor sẽ quay trở lại trạng thái nghỉ và các tiếp điểm sẽ trở về trạng thái ban đầu.

>>> Tham khảo ngay: Quy trình điều khiển DDC hoạt động như thế nào?

Các loại Contactor phổ biến trên thị trường

Top 5 loại Contactor phổ biến trên thị trường hiện nay:

• Contactor điện từ (Magnetic contactor): Đây là loại công tắc điện từ phổ biến nhất, sử dụng cơ chế từ trường để kích hoạt tiếp điểm đóng hoặc mở.
• Contactor khí (Pneumatic contactor): Sử dụng khí nén để điều khiển tiếp điểm đóng và mở. Chúng thường được áp dụng trong môi trường nguy hiểm, nơi an toàn chống cháy nổ là yếu tố quan trọng.
• Contactor thủy lực (Hydraulic contactor): Hoạt động dựa trên nguyên lý lực thủy để điều khiển tiếp điểm đóng và mở. Công tắc điện từ thủy lực thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi độ bền cao và khả năng chịu tải lớn, như trong ngành công nghiệp nặng.
• Contactor bán dẫn (Solid-state contactor): Sử dụng các thành phần bán dẫn điện tử, như SCR (Silicon Controlled Rectifier), để điều khiển tiếp điểm đóng và mở. Thường được áp dụng trong các ứng dụng đòi hỏi tốc độ và hiệu suất cao.
• Contactor chống cháy nổ (Explosion-proof contactor): Được thiết kế chuyên biệt để hoạt động an toàn trong môi trường dễ cháy nổ ví dụ như trong ngành hóa chất, dầu khí và khai thác mỏ.

Ngoài ra Contactor còn được sử dụng là thiết bị điều khiển đóng ngắt nguồn cấp cho các thiết bị trong hệ thống điện. Ví dụ trong Khởi động mềm Danfoss , Contactor dùng để đóng ngắt dòng điện cấp cho động cơ AC.

>>> Tham khảo ngay: Các loại MCCB và ý nghĩa của thông số trên MCCB

Trên đây là những kiến thức cơ bản về việc Contactor là gì, hy vọng những thông tin được cung cấp trong bài viết này sẽ hữu ích cho độc giả, giúp bạn có được những nội dung mà bạn quan tâm. Hãy liên hệ ngay với HG Automation – chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn và cung cấp các giải pháp tự động hóa cho ngành sản xuất, thông qua số HOTLINE 0979402466 để được hỗ trợ thêm!

Bài viết liên quan:

• Phương pháp quản lý spare parts phổ biến hiện nay
• Nguyên lý hoạt động và cấu tạo của biến tần